του Πετσάβα Νικόλαου από τις διηγήσεις των Αφησιανών προσφύγων

Είχαν περάσει κάποια χρόνια από τότε που η Μαμούτενα, μία Τουρκάλα Αφησιανή που έμενε στον μαχαλά της Αγίας Παρασκευής, υπέφερε με τα μάτια της. Πότε έκλειναν και πότε έμεναν μισάνοικτα δυσκολεύοντας την όραση της. Γνώριζε ελληνικά όπως άλλωστε και όλοι οι τούρκοι του χωριού. Από καιρό άκουγε τις χριστιανές γειτόνισσες της να μιλούν για τα θαύματα της Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί της Πόλης. Ο πόθος της να πλύνει τα μάτια της με νερό από την πηγή αυτή κάθε μέρα μεγάλωνε περισσότερο και δεν άργησε να παρακαλάει τους γείτονες της που πηγαινοέρχονταν στην Κωνσταντινούπολη για να της φέρουν.

Το ζήτησε αρχικά από τον Σταύρο Σκουλή, μετά από τον Ειληκρινό Αρνάκη αλλά κατέληξε να παρακαλάει αυτόν που είχε περισσότερο θάρρος, τον Θοδωρή ή Τσολολή, όπως τον ήξεραν οι περισσότεροι χωριανοί. Παρατσούκλι που του έμεινε από παιδί που δυσκολεύονταν να πει το όνομα του.

Η Μαμούτενα κρατώντας στα χέρια της μία φιάλη παρακαλούσε τον Τσολολή: «Μωρέ Τοτορή (όπως τον έλεγε) ριτζά ἐτεριμ (παράκληση σας κάνω), φέρε εμένα νερό από το Σταμπουλ παίρνουν χριστιανοί. Πλύνω μπρε εγώ μάτια μου γίνουν καλά».

Ο Τσολολής πήρε την φιάλη και της υποσχέθηκε πως θα της φέρει. Έκανε το πρώτο ταξίδι στην Πόλη, έκανε το δεύτερο και δεν της έφερνε. Επιστρέφοντας από το τρίτο ταξίδι και αφού πάλι δεν είχε κρατήσει την υπόσχεση του, για να μην ακούει άλλο τις παρακλήσεις της, γέμισε τη φιάλη με νερό από το τεπόζιτο της βάρκας του και της το έδωσε.

Η Μαμούτενα πήρε το νερό και με μεγάλη ευλάβεια ήπιε λίγο και έπλυνε τα μάτια της συνεχίζοντας το ίδιο για τρείς ημέρες ώσπου καθάρισαν τελείως τα μάτια της και θεραπεύθηκε. «Ἡ πίστις σου σέ ἐσωσε», όπως γράφει και στο Ιερό Ευαγγέλιο.

Λίγα χρόνια αργότερα όμως τυφλώθηκε ο Τσολολής και παρέμεινε τυφλός μέχρι τον θάνατο του το 1913.

***Το γεγονός αυτό συγκλόνισε τους Αφησιανούς και η ιστορία αυτή ήταν πάντοτε μία από τις πρώτες που εξιστορούσαν όταν τους ζητούσες να σου πουν ιστορίες από το παλιό χωριό.